In Nederland worden zo’n 525.000 schapen ingezet voor vlees- en zuivelproductie en begrazing. Deze leveren samen jaarlijks zo’n 1,5 miljoen kilo wol. Nederlandse wol is sinds China de deuren heeft gesloten voor wol uit Europa een afvalproduct: hier in de regio hebben we de machines en de kennis niet meer om het te verwaarden. En dat is zonde, want wol is geschikt voor vele toepassingen. Terwijl grondstoffen steeds schaarser worden en de vraag naar duurzaam en hernieuwbaar isolatiemateriaal, zoals wol, steeds groter wordt.

Wol en haar zijn vezels die een mens of dier beschermen tegen kou of warmte, regen en scherpe dingen.

Het verschil tussen wol en haar is dat een wolvezel fijner is en geen holle kern heeft. Wolvezels staan veel dichter op elkaar dan haarvezels, waardoor ze samen een goed isolerende en beschermende dierenvacht vormen waar doornige begroeiing niet doorheen prikt. 

Wolvezels zijn ook elastischer door de vele kleine golfjes in de vezel. Dit heet crimp. Als laatste heeft een wolvezel schubben die open kunnen staan, terwijl de schubben in een haarvezel nauwelijks open staan en glad zijn. De combinatie van schubben en crimp zorgt er voor dat de vezels gemakkelijk in elkaar vasthaken waardoor het mogelijk wordt om de wol te verwerken tot garen of vilt.

De wol van Nederlandsche schapen is vaak dik en stug met een gemiddelde vezeldiameter groter dan 28 micrometer, waardoor het kriebelt als je het zou dragen. De vezel is zo stug omdat schapen in Nederland voornamelijk worden gehouden voor vlees- en zuivelproductie en begrazing, waarbij schapenhouders bij het fokken vooral hebben gelet op kwaliteiten die daar goed voor zijn. Zo is het fokken van schapen voor een zachte fijne vezel naar de achtergrond verdwenen.

Overigens geldt dit lang niet voor alle Nederlandse wol! Een percentage is prachtige A-kwaliteit waar garens van gesponnen kunnen worden. Het Hollands Wol Collectief gaat er voor zorgen dat deze prachtige vachten worden ingezameld, zodat ze een hoogwaardige toepassing krijgen.

Schapen worden ingezet voor begrazing, vlees of melk. Hobbydierhouders houden schapen voor het plezier of om er mee te fokken. 

In 2021 waren er volgens het CBS ongeveer 860.000 schapen in Nederland, waarvan 22.000 rammen en 337.000 lammeren tot 7 maanden oud. In werkelijkheid zijn er meer schapen in Nederland: het CBS telt alleen schapenhouders die staan ingeschreven in het Handelsregister. Daardoor worden schapen van veel hobbyisten, kinderboerderijen en natuurbeherende organisaties niet meegeteld. 

Het aantal schapen in de schapenhouderij neemt al sinds 2006 af. Redenen voor afname zijn onder andere toename aan regels en administratie, hoge grond- en pachtprijzen en kleine oppervlakten per bedrijf. Dat de schapenwol nauwelijks iets opbrengt helpt natuurlijk niet.