Nederlandse schapenhouderij
De schapenhouderij in Nederland is kleinschalig (het aantal schapen in Nederland is de laatste eeuw constant) en extensief (de meeste schapen lopen alle dagen buiten). Daarmee is de sector van een andere orde van grootte dan de meeste veeteelt in Nederland. Het uitgangspunt is dus al goed.
Schapen dragen via begrazing bij aan het versterken van natuur. Ze verhogen de biodiversiteit op marginale gronden die niet geschikt zijn voor landbouw, zoals dijken en heidegebieden. Ze spelen daarnaast een belangrijke rol in de verbetering van de bodemgezondheid door middel van winterbeweiding.
De schapenhouderij wordt gezien als een relatief kleine sector. Tegelijkertijd is het wel een sector die zo’n 2% van de landbouwgronden in Nederland beheert. Schapen zijn daarmee ook niet weg te denken uit het Nederlandse landschap.
In Nederland worden schapen gehouden voor verschillende doelen: lamsvlees, natuurbeheer en schapenmelk. Deze worden vaak gecombineerd en naast andere inkomstenbronnen uitgevoerd, zoals akkerbouw of melkveehouderij. Schapenwol is dus nauwelijks een verdienmodel!
Wolsoorten in Nederland
In Nederland zijn veel verschillende schapenrassen. Elk ras heeft weer andere voordelen voor de schapenhouder en vaak worden er rassen gekruisd om de beste eigenschappen te selecteren. Zo kan er bij het fokken onder andere gekeken worden naar bespiering, aantal lammeren, gezondheid en wolkwaliteit.
De variatie aan rassen levert ook een variatie aan woltypes op. Zo is er variatie in de kleur, maar ook in de zachtheid, crimp (krul) en lengte. Al deze eigenschappen zorgen vervolgens voor andere mogelijkheden voor verwerking. Daarvoor moet je de wol op de juiste manier inzamelen. We werken aan verschillende projecten om de wolkwaliteit in Nederland te verbeteren.
Het Hollands Wol Collectief viert de variatie van wol in Nederland en heeft als doel om alle soorten wol een mooie toepassing te geven.
Duurzaamheid van wol
Bij het houden van schapen, en dus de productie van wol, komen helaas broeikasgassen en stikstofverbindingen vrij, met name in de vorm van methaan. Een teveel van deze stoffen kan negatieve gevolgen hebben voor ons milieu. Daartegenover staat dat we in de bio-circulaire economie wol als hoogwaardige en veelzijdige dierlijke vezel hard nodig hebben! Wij hebben een visie op hoe we, in samenwerking met schapenhouders, wol zo duurzaam mogelijk beschikbaar kunnen maken.
We werken toe naar kringlooplandbouw, waarin het mogelijk is om voldoende voedsel te produceren zonder de aarde uit te putten. Logischerwijs worden schapen dan voor meerdere doeleinden ingezet waarbij begrazing, wol en mest de belangrijkste zijn. Het aantal schapen in Nederland mag en zal daarmee dalen. Hier houden we rekening mee in ons verdienmodel én dat van schapenhouders.
Schapen zijn en blijven een belangrijk onderdeel van beheer van ons natuur- en cultuurlandschap: het aantal schapen in Nederland terugbrengen naar 0 is niet realistisch of wenselijk.
De ecosysteemdiensten die schapen leveren moeten meetbaar worden en schapenhouders moeten worden beloond voor hun bijdrage aan een toekomstbestendig ecosysteem. We werken hieraan samen met de NSFO, WUR en LTO in verschillende projecten.
Nu ligt de nadruk bij Hollands Wol Collectief op het beschikbaar stellen van de bergen wol die niet worden benut. In de toekomst ligt er voor ons vooral een mooie taak om hergebruik van wol te faciliteren. Want hoe langer de wol in omloop is, hoe lager de milieubelasting.
