De Nieuwe Weg van Wol
De circulaire wolketen in Zuid-Holland in 2032
Op dit moment is de wolverwerkingsindustrie vrijwel volledig uit Nederland verdwenen. Om hierin verandering te brengen, werkten Hollands Wol Collectief, Walden studio en Provincie Zuid-Holland in het voorjaar van 2022 aan de opzet van een nieuwe, lokale wolketen in De Nieuwe Weg van Wol. In dit project onderzochten we hoe we met wol de circulaire economie in praktijk kunnen brengen. Een centrale verwerkingslocatie, die voldoet aan alle circulaire voorwaarden, het ‘Wolhalla,’ blijkt de sleutel om de ontbrekende stappen in de wolketen te realiseren. Klik op de plusjes in onderstaand visueel essay om meer te lezen over deze ‘Nieuwe weg van wol’ (deze kan het best fullscreen bekeken worden op een desktop)
Uitwisseling met industrieel transport, seizoensopslag etc.
Samenwerking met andere verwerkers van reststromen levert mogelijkheden op om grote investeringen (elektrisch vervoer, waterbehoefte) te delen en reststromen uit te wisselen. Ook kan de opslagruimte op het industrieterrein worden gedeeld met een andere industrie die buiten de scheermomenten opslag nodig heeft (bijv. seizoensgebonden gewassen).
Logistiek praktisch punt
Voor het inpassen van het Wolhalla is er gezocht naar een logistiek praktisch punt, centraal in Zuid-Holland en Nederland, goed aangesloten op snelwegen. De locatie is geoptimaliseerd op de minste transportbewegingen, zodat de ecologische voetafdruk minimaal is.
Wolhalla, de centrale, circulaire verwerkingslocatie
In een centrale circulaire verwerkingslocatie, het 'Wolhalla', worden de nu missende stappen in de wolketen mogelijk gemaakt: inzamelen, sorteren, wassen, opslaan en verwerken van de wol tot halffabricaat (vilt). Wolhalla heeft een voorbeeldfunctie voor de circulaire maakindustrie.
Hergebruik van regenwater
Regen- en oppervlaktewater zijn schone waterbronnen om de wol te wassen, nabijgelegen waterzuivering zorgt voor hergebruik van het waswater.
Arbeid en expertise
Ook de relatie met de nabijgelegen bewoonde omgeving is waardevol doordat arbeidskrachten en expertise uit de nabijgelegen steden wordt aangetrokken.
Hergebruik reststromen
Wolhalla is aangesloten op een bestaand industrieterrein waardoor reststromen uit de wolverwerking direct in andere producten kunnen worden verwerkt. Denk hierbij aan lanoline (wolvet) dat wordt gebruikt in cosmetica of het opwaarderen van uitgesorteerde wol tot bodemverbeteraar (wol is volledig biologisch afbreekbaar en vormt zo een goede meststof voor planten).
Educatie en beleving
Er wordt een educatieweide gecreëerd waar scholieren en andere geïnteresseerden de circulaire economie op een tastbare manier kunnen beleven.
Restwarmte
Een bedrijventerrein in Zoetermeer voldoet aan alle voorwaarden en dient als voorbeeld locatie voor het Wolhalla. Voor het wasproces wordt gebruik gemaakt van de restwarmte uit de glastuinbouw.
Reizend tentoonstellingsobject ‘Nieuwe Weg van Wol’
Naast het onderzoek en de ruimtelijke visie op een lokale en circulaire keten van wol werkten we aan een installatie die het verhaal van de Nederlandse wol tastbaar kan maken en kan vertellen. Enerzijds laat deze installatie zien wat er nu nog met het wol gebeurt; goedkope export voor laagwaardige toepassingen in het buitenland. Anderzijds toont het een toekomstbeeld van hoogwaardige toepassingen van Nederlandse wol.
We maakten hiervoor twee objecten. Eén van staal en ongesorteerde en ongewassen wol en één van hergebruikt eiken en gesorteerde, gewassen en gevilte wol. In beide objecten kan men plaatsnemen en zo ruiken, voelen en ervaren wat het betekent om wol als afval te behandelen of met zorg en liefde voor lokaal gebruik.
Dit object zoekt een nieuwe locatie!
Dit tentoonstellingsobject is met liefde en aandacht gemaakt om de wereld onze visie op de wolketen van de toekomst te laten zien, en het grote contrast met de huidige behandeling van wol als waardeloze afvalstroom inzichtelijk te maken.
Dit verhaal moet natuurlijk verteld worden. Dus wil jij bijdragen om dit reizende object bij een groot publiek onder de aandacht te brengen? Neem dan contact op! Tot nu toe was hij te zien bij de 100% woltentoonstelling in het Fries landbouwmuseum, en op de Dutch Design Week 2022. Er is ongeveer 10 m² ruimte voor nodig.
Ben je geïnteresseerd of weet je een mooie (tijdelijke) plek om het circulaire verhaal van de wolketen te vertellen?
Publicatie in het handboek Transities!
Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie heeft het handboek Transities! uitgebracht, met daarin de projectresultaten van de 129 deelnemende teams van de Voucherregeling Ruimtelijk Ontwerp. In het handboek is een samenvatting van één pagina van het project De Nieuwe Weg van Wol opgenomen.
Daarnaast zijn er online bundels gepubliceerd met uitgebreide informatie over alle projecten per thema. De Nieuwe Weg van Wol maakt deel uit van de online publicatie van de 13 resultaten uit de tweede ronde binnen de open oproep Duurzame economie en ruimte. In deze na-publicatie lichten we kort onze analyse, visie, uitwerking en de benodigde ‘next steps’ toe.
Dit project is gefinancierd door Stimuleringsfonds Creatieve Industrie in het kader van de Voucherregeling Ruimtelijk Ontwerp, en tot stand gekomen in samenwerking met Walden studio en provincie Zuid-Holland.
